دکتر احمدعلی نوربالا. استاد گروه روان‌پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران (۱۳۹۴/۸/۱۶)
برگرفته از روزنامه شرق، با عنوان «تدوین کدهای اخلاق»
امروزه در تمام دنیا، یکی از مزیت‌های استراتژیک هر حرفه، رفتار حرفه‌ای یا به عبارتی ویژگی‌های اخلاق حرفه‌ای آن شغل است. از آنجایی که رشته پزشکی یکی از حرفه‌های ممتاز به شمار می‌رود که با انسان سروکار دارد، موضوع «اخلاق پزشکی» در این رشته، موضوعی اساسی است که همواره تمامی دست‌اندرکارانش بر آن تأکید داشته‌اند. از سوی دیگر، رشته روان‌پزشکی به دلیل سروکار‌داشتن با روان انسان‌ها، به مسئله «اخلاق حرفه‌ای» از گذشته تاکنون به شکل خاص توجه کرده است. انجمن جهانی روان‌پزشکی نیز با توجه به اهمیت این موضوع، از همان ابتدا آن را سرلوحه کار خویش قرار داده و کدهای اخلاق حرفه‌ای را تدوین کرده است. در ایران نیز مرحوم دکتر «هاراتون داویدیان» که از پیش‌کسوتان رشته روان‌پزشکی در ایران و سالیان متمادی عضو کمیته اخلاق انجمن جهانی روان‌پزشکی بودند بر تدوین این منشور در کشور با توجه به شرایط مخصوص ایران تأکید داشتند. از‌همین‌روی، از ١٠سال پیش، انجمن علمی روان‌پزشکان ایران برای تدوین «کمیته اخلاقی» و تدوین منشور اخلاقی حرفه روان‌پزشکی در این انجمن اقدام کرد. در تدوین این منشور سعی شده از اصول راهنمایی‌های حرفه‌ای و رفتار حرفه‌ای که از سوی انجمن جهانی روان‌پزشکان تدوین شده است، الگو گرفته شود. همچنین در تدوین این منشور ملی از اصول رفتار حرفه‌ای که در منشور انجمن‌های جهانی روان‌پزشکان آمریکا و اروپا بر آن تأکید شده بود نیز در کنار دیدگاه‌های دانشمندان ایرانی، از قبیل «بوعلی سینا»، «محمدبن‌زکریای رازی» و سایر موازین فرهنگی و دینی بهره گرفته و در نهایت منشور اخلاق حرفه‌ای روان‌پزشکان ایران تدوین شده است. پس از آن، برای دریافت نظرهای مشورتی، این منشور برای اعضای انجمن روان‌پزشکان ایران، فرهنگستان علوم پزشکی، وزارت بهداشت، سازمان نظام پزشکی، مرکز اخلاق پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران و… ارسال شد و در تابستان امسال نسخه نهایی آن به تصویب هیأت‌مدیره انجمن روان‌پزشکان ایران و در سی‌ودومین همایش سالانه انجمن علمی روان‌پزشکان ایران به تصویب مجمع عمومی این انجمن نیز رسید. در این منشور چند اصل اخلاقی به این شرح آمده است: احترام به بیمار، حداکثر خیرخواهی برای بیمار و ضررنرساندن به بیمار. این سه اصل در تمام حِرَف پزشکی به عنوان اصول اساسی اخلاق حرفه‌ای پزشکی شناخته می‌شود. از اصول دیگری که مکمل این اصل به شمار می‌رود، تلاش برای ارتقای جایگاه حرفه‌ای رشته روان‌پزشکی است تا بتوان جایگاه حرفه‌ای این رشته را هرچه مطلوب‌تر و محبوب‌تر در جامعه، به‌ویژه برای بیماران معرفی کرد. این اصول جزء اصول اساسی‌ای است که از سوی تمام انجمن‌های روان‌پزشکی جهان بر آن تأکید شده است.
از دیگر اصول مکمل در این حوزه به‌کارگیری دانش روان‌پزشکی در خدمت سلامت جامعه است که این اصل از این جهت به عنوان یک اصل اخلاق حرفه‌ای تقدیرشدنی است. این اصل به روان‌پزشکان آموزش می‌دهد و یادآوری می‌کند به جنبه‌های کاربردی این رشته برای ارتقای سلامت جامعه، نه‌تنها به عنوان یک موضوع علمی و اجتماعی، بلکه به عنوان یک موضوع اخلاق حرفه‌ای بنگرند. در پایان یادآور می‌شوم، براساس تصویب هیأت ممتحنه بورد تخصصی روان‌پزشکی ایران وابسته به دبیرخانه شورای آموزش پزشکی و تخصصی، مقرر شده است، منشور اخلاق حرفه‌ای روان‌پزشکان ایران، به عنوان منبع و مرجع دستیاران تخصصی رشته روان‌پزشکی قرار گیرد، به دلیل آنکه در گذشته دانشجویان رشته‌های تخصصی روان‌پزشکی اصول اخلاقی حرفه روان‌پزشکی را از روی کتب آمریکایی مطالعه می‌کردند. از این پس این منشور به عنوان منبع درسی دستیاران تخصصی رشته روان‌پزشکی و در آزمون‌های تخصصی این رشته قرار خواهد گرفت که این اقدام گامی به جلو در زمینه ارتقای این رشته هم در بحث رفتارهای اخلاقی و هم در جهت بومی‌کردن منابع آموزشی این رشته تخصصی در کشور محسوب می‌شود.
