دکتر ابوالفضل محمدی (۱۳۹۵/۱۰/۷)
روان‌شناس بالینی، استادیار گروه روان‌پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران، بیمارستان روزبه
«… رشته روانشناسی بالینی در ایران در حقیقت هنگامی رسمیت یافت که در اوایل دهه ۱۳۵۰ شمسی در گروه روان‌پزشکی دانشکده پزشکی دانشگاه تهران واقع در بیماستان روزبه برنامه‌ای برای فوق لیسانس روانشناسی بالینی ایجاد شد.»
متن فوق از مقاله دکتر سعید شاملو، پدر روانشناسی ایران که در سال ۱۳۶۱ در مجله بازتاب منتشر شده است، آمده است.
دکتر شاملو در ادامه ذکر می‌کند که: برنامه دوره فوق‌لیسانس روانشناسی بالینی در بیمارستان روزبه برای سه سال طراحی شده بود. این دوره شامل دو سال دروس نظری و عملی در زمینه‌های مربوط به روانشناسی بالینی و یک سال کاروزی (اینترنی) و نگارش پایان‌نامه پژوهشی در این رشته بود.
دکتر شاملو در ادامه به خاطر نیازهای کشور به متخصصان روانشناسی بالینی دوره چهار ساله‌ای را بعد از دیپلم به عنوان «تربیت کارشناس روانشناسی بالینی» معرفی کرده است. از ضرورت‌های این دوره یک سال آموزش بالینی (کارورزی) در سال چهارم معرفی می‌شود. امری که هیچگاه به طور کامل در دانشگاه‌های وزارت علوم و آزاد محقق نشد. برای این دوره طرح کارورزی به مدت سه تا پنج سال در نقاط دور از تهران نیز طراحی شده بود. برای آزمون ورودی نیز علاوه بر امتحان کتبی، مصاحبه انجام می‌شد.
برای مدتی دوره کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی در بیمارستان روزبه، توسط دکتر سعید شاملو، دکتر ولی‌الله اخوت و دکتر حبیب‌الله قاسم‌زاده اجرا شد. به دلایلی دوره کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی در خواستگاه خود برای مدتها برگزار نشد. بعدها تلاش‌های دکتر قاسم‌زاده نیز برای برگزاری دوره تخصصی روانشناسی بالینی میسر نشد. اما هنوز در بیمارستان روزبه روان‌درمانی به همان شیوه که بنیانگزاران آن در نظر داشتند برگزار می‌شود.
هم اکنون دوره های روان‌درمانی برای دستیاران و فلوشیپ‌های روان‌پزشکی برگزار می‌شود. اما احتمالاً کاملاً متفاوت با آن چیزی که در اکثر دوره های روانشناسی بالینی در کشور برگزار می‌شود. اساتید بیمارستان روزبه به سنتی که دکتر شاملو و اساتید پیشگام در این رشته پی‌ریزی کرده‌اند پایبند هستند.
دوره روان‌درمانی در بیمارستان روزبه همراه با کار بالینی به متخصصان روان‌پزشکی آموزش داده می شود. متأسفانه بیمارستان روزبه فرصت کافی برای آموزش روان‌شناسان بالینی پیدا نکرده است و تنها دوره‌های کوتاهی در مقطع کارشناسی ارشد رشته روانشناسی در این دانشگاه دایر بوده است. این روزها صحبت از انتقال رشته روانشناسی بالینی به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی داغ است.
موافقان و مخالفان در این باره صحبت کرده‌اند. هر یک از این گروه دلایل خودشان را ذکر می‌کنند. آن‌چیزی که من می‌خواهم در آخر این نوشته به آن اشاره کنم، تاکید بر ماهیت بالینی این رشته است.
دکتر شاملو سه دهه پیش الگویی برای آموزش روانشناسی بالینی طراحی کرده است که در اکثر قریب به اتفاق دانشگاه‌ها رعایت نمی‌شود. به نظرم مهم نیست که روانشناسی بالینی به کدام ارگان وابسته باشد.
مسأله اصلی ماهیت آموزش تخصصی و حرفه‌ای به روان‌شناسان بالینی است. من اطمینان دارم که اگر دکتر شاملو نظاره گر آموزش روان شناسی بالینی بود، به هیچ وجه از نحوه آموزش روان‌شناسان بالینی رضایت نداشت. امیدوارم روزی برسد که آزوهای دکتر شاملو به حقیقت بپیوندد.
–
