روانپزشک و روانشناس هر دو در حوزه مسایل روان کار میکنند؛ با این حال، کارکردی متفاوت دارند. اولی پزشک است و پس از فراغت از تحصیل در پزشکی عمومی، وارد رشته تخصصی روانپزشکی میشود و در نهایت «متخصص روانپزشکی» یا همان «متخصص اعصاب و روان» نام میگیرد. دومی (روانشناس) در رشتهای از رشتههای علوم انسانی تحصیل کرده است. روانشناسی شاخههای گوناگونی دارد که یکی از آنها با درمان بیماران در ارتباط است و «روانشناسی بالینی» نام دارد.
روانپزشک وظیفه «تشخیص» مشکل یا بیماری را برعهده دارد و بر اساس تشخیص، مدیریت درمان را بر عهده میگیرد. به بیان دیگر، او با در نظر گرفتن جهات مختلف مشکلات فرد مراجع، باید بتواند منشأ جسمانی، روانی، خانوادگی یا اجتماعی مسایل پیشآمده را تشخیص دهد و در صورت وجود یک بیماری، آن را از موارد مشابه تمیز دهد. او ممکن است فرد مراجع را برای انجام آزمایش تشخیصی به آزمایشگاه بفرستد یا از روشهای نوار مغزی یا تصویربرداری تشخیصی کمک بگیرد. پس از تعیین تشخیص، او باید مناسبترین شیوه یا شیوههای درمان را انتخاب و اعمال کند. این روشها شامل تجویز دارو، اجرای رواندرمانی یا مشاوره، و در مواردی به کارگیری دستگاه یا ابزاری برای درمان است. روانپزشک ممکن است فرد مراجع را برای اجرای آزمونهای (تستهای) روانشناسی یا اجرای رواندرمانی به کارشناس ارشد یا دکتر روانشناسی بالینی ارجاع دهد و در مواردی از یاری مددکار اجتماعی یا کاردرمانگر بهره گیرد. در بسیاری از موارد بدون سود بردن از چنین تیمی، نتیجه دلخواه به دست نمیآید.