زندگی‌نامه استاد دکتر هاراطون داویدیان

[برگرفته از وب‌سایت مسیر ایرانی]

شروع زندگی و تحصیلات

هاراطون داویدیان دوم اسفند ماه سال ۱۳۰۲ در تهران به دنیا آمد و پس از گذراندن تحصیلات ابتدایی و متوسطه به ترتیب در دبستان کوشش و کالج البرز، وارد دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران شده و در سال ۱۳۲۷ از این دانشکده فارغ التحصیل شد. دکتر داویدیان پس از طی دوره دکتری پزشکی و گذراندن خدمت نظام وظیفه، در یازدهم مرداد ماه سال ۱۳۲۹ به دستیاری بخش جدید التأسیس بیماری‌های روانی، وابسته به دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران انتخاب شد و خدمات دانشگاهی خود را از آن تاریخ آغاز کرد.  در سال ۱۳۳۴ با کسب موفقیت در امتحانات انتخاب رییس درمانگاه بیماری‌های روانی، به منظور ادامه تحصیل عازم لندن شد و در سال ۱۳۳۷ دیپلم تخصصی بیماری‌های روانی را از دانشگاه لندن  (D.P.M) دریافت کرد.

بازگشت به وطن و افتخارات

ایشان پس از بازگشت به میهن و شروع خدمات دانشگاهی، مدارج مختلف آموزش، دانشیاری، تصدی بخش و ریاست بخش روانی را یکی پس از دیگری طی کرد و در سال ۱۳۴۷ مقام استادی رشته بیماری‌های روانی دانشکده پزشکی دانشگاه تهران را کسب نمود.  دکتر داویدیان در سال ۱۳۷۰ پس از ۴۲ سال خدمت دانشگاهی به افتخار بازنشستگی نائل آمد. دکتر هاراطون داویدیان در سال ۱۳۵۰ به مناسبت تأسیس کالج سلطنتی روانپزشکان انگلستان به عضویت افتخاری هیأت مؤسس کالج مزبور برگزیده شد. همچنین ایشان در سال‌های ۱۳۷۰-۱۳۴۹ سمت کارشناس بهداشت روانی در سازمان جهانی بهداشت را داشت. از سال ۱۳۵۰ الی ۱۳۶۲ به عضویت کمیته بین‌المللی انجمن جهانی روانپزشکی و از سال ۱۳۵۶ الی ۱۳۶۴ به عضویت کمیته اخلاق انجمن مزبور انتخاب شد.

دانشگاه تهران، یعنی تنها دانشگاه ایران تا سال ۱۳۲۹ فاقد بخش بیماری‌های روانی بود. اما در همان سال به کوشش شادروان مرحوم دکتر حسین رضاعی یگانه استاد این رشته، در بیمارستان امام خمینی (ره) این بخش تأسیس و در سال بعد بخش بیماری‌های روانی به محل دیگری انتقال یافت و به نام بیمارستان روزبه نام‌گذاری شد. دکتر داویدیان بعنوان نخستین دستیار رشته بیماری‌های روانی در این بیمارستان زیر نظر اساتیدی چون دکتر رضاعی و دکتر میرسپاسی مشغول به فعالیت شد. از آنجا که کاردرمانی از شیوه‌های مؤثر در درمان بیماری‌های روانی است، دکتر داویدیان با جلب موافقت و حمایت رئیس دانشکده‌ پزشکی وقت، شادروان مرحوم دکتر محمد علی حفیظی، موفق به تأسیس بخش کاردرمانی در بیمارستان روزبه شد و سرپرستی آن را به عهده گرفت.

دکتر داویدیان به عنوان یک دانش‌پژوه برجسته ایرانی به واسطه دستاوردهای علمی و پژوهشی فراوان و خدمات شایسته‌اش به جامعه پزشکی به ویژه روانپزشکی و نیز حضور فعالش در تأسیس و گسترش نهادهای آموزشی و علمی کشور و کسب امتیازات چشمگیر در سطح بین المللی، بنا به پیشنهاد شورای علمی و تصویب مجمع عمومی در سال ۱۳۷۷ به مقام عضویت افتخاری فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران نایل شد و در سال ۱۳۷۸ از سوی انجمن جهانی روانپزشکی جزو پنج تنی قرار گرفت که طی مراسمی عنوان «پیشگام در روانپزشکی» به آنان اعطا گردید. دکتر داویدیان همچنین از اعضای مؤسس انجمن علمی روانپزشکان ایران بوده و از بدو تأسیس این انجمن از سال ۱۳۷۵ ریاست این انجمن را هم عهده‌دار بوده است. زنده‌نام دکتر هاراطون داویدیان، همیشه خانه‌اش، مرکز تحقیقات و پژوهش‌هایش بود. دکتر هاراطون داویدیان اگرچه عضو هیأت مؤسس کالج سلطنتی روانپزشکان انگلستان بود و از چند دانشگاه معتبر دنیا هم دعوت‌نامه داشت، به قول خودش ایران را برای زندگی و خدمت به مردم کشورش انتخاب کرده بود.

در هشتمین همایش سالانۀ انجمن علمی روانپزشکان ایران، در آبان۱۳۸۷، به پاس خدمات استاد هاراطون داویدیان در زمینۀ آموزش و پیشبرد دانش روانپزشکی، تقدیر باشکوهی از ایشان به عمل آمد. در این مراسم نشان‌ها و لوح‌های تقدیری از فرهنگستان علوم پزشکی، سفارت جمهوری ارمنستان در ایران، بیمارستان‌های روانپزشکی، دانشگاه‌های علوم پزشکی شهید بهشتی و علوم بهزیستی و توانبخشی، بیمارستان‌های میمنت، مهرگان، آزادی، انجمن روانپزشکان استان اصفهان و جامعۀ ارمنیان ایران به این استاد و پیشکسوت علم روانپزشکی اعطا شد.


تألیفات

دکتر داویدیان، توجه خاصی به جنبه‌های فرهنگی بیماری‌های روانی داشته است و سعی  نمود تا روانپزشکی ایران را بر اساس فرهنگ و اخلاق جامعه ایرانی شکل دهد و تحقیقات علمی در این رشته را بر اساس نیازمندی‌های جامعه پایه ریزی نماید. دکتر داویدیان همچنین بیش از یکصد مقاله به زبان فارسی و انگلیسی در مجلات معتبر داخلی و خارجی منتشر کرده، که بیشتر آنها نتایج بررسی‌ها و مطالعات ایشان درباره جنبه‌های فرهنگی روانپزشکی است. وی همچنین کتابی تحت عنوان سنجش علایم و نشانه‌های اختلالات روانی تدوین و بیش از ده سال، در زمینۀ اختلالات افسردگی، با سازمان جهانی بهداشت همکاری کرده است. حاصل این همکاری کتابی است با عنوان افسردگی در فرهنگ‌های مختلف که از سوی سازمان جهانی بهداشت، در ۱۹۸۳م، به چاپ رسیده است. تألیف دیگر دکتر داویدیان شناخت و درمان افسردگی در فرهنگ ایرانی است که از سوی انتشارات فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران، در ۱۳۸۶ به چاپ رسیده است. تألیف این کتاب با عنایت به توجه عمیق دکتر داویدیان به مسایل ویژۀ اجتماعی و سنت‌های جامعۀ ایرانی، با تصویب گروه بهداشت و تغذیۀ فرهنگستان علوم پزشکی، به ایشان واگذار شده بود. اثر دیگر دکتر داویدیان کتاب ارزشمند تاریخچۀ تکوین روانپزشکی در ایران است. این کتاب که حاصل یک عمر تحقیق و تجربۀ استاد بود، در ۱۳۸۷، از سوی انتشارات ارجمند، انتشار یافت.

خدمات ارزنده او به جامعه ارامنه

دکتر هاراطون داویدیان در کنار فعالیت‌های علمی، هیچگاه از مسائل جامعۀ ارمنیان ایران غافل نماند. او از اعضای مؤسس انجمن دانشگاهیان ارمنی، انجمن پزشکان ارمنی ایران و درمانگاه خیریۀ آ. آودیسیان بود و در سمت‌های مختلف از جمله ریاست هیئت اُمنای مرکزی مدارس ارمنیان تهران، ریاست مجمع عمومی نمایندگان جامعۀ ارمنی و ریاست شورای خلیفه‌گری فعالیت داشت. او همچنین در شورای ملی حوزۀ دینی سیلیسی، که در لبنان تشکیل می‌شود، در مقام نمایندۀ ارمنیان ایران شرکت کرده و به عضویت هیئت مدیرۀ مرکزی این شورا برگزیده شده بود.

در ۲۰۰۰م، به پاس خدمات مؤثر و ایثارگرانۀ دکتر داویدیان، وی مفتخر به دریافت نشان عالی حوزۀ دینی سیلیسی شد. همچنین در ۲۰۰۷م، همزمان با مسافرت روبرت کوچاریان، رئیس جمهور وقت ارمنستان، به ایران نشان علمی مخیتار هراتسی، از سوی دولت جمهوری ارمنستان، به وی اعطا شد. دکتر داویدیان همچنین به عضویت فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری ارمنستان برگزیده شده بود.
توجه خاص دکتر داویدیان، به آموزش صحیح زبان مادری به نوباوگان ارمنی و نیاز مبرم به کتاب‌های درسی در این زمینه او را برآن داشت تا با بهره گیری از دانش و تخصص خود، اقدام به تألیف کتاب‌های آموزش الفبا و زبان ارمنی برای کودکان نوآموز، در سطوح پیش‌دبستانی و سال‌های اول و دوم دبستان، کند (۱۳۳۴). این کتابها به مدت سی سال در مدارس ارمنی تدریس می‌شدند.

استاد هاراطون داویدیان نخستین دستیار رشته بیماری‌های روانی در کشور پس از سال‌ها تلاش و فعالیت در آبان ماه سال ۱۳۸۸ دار فانی را وداع گفت. روحش شاد و یادش گرامی باد.


Share

پاسخ دهید