کتاب اورژانس روان‌پزشکی ‏با نمونه‌‌های بالینی

پس از انتشار کتاب «آموزش روان‌پزشکی با نمونه­‌های بالینی» و ارزیابی بازخوردهای اولیه، نویسندگان کتاب بر آن شدند تا این شیوه نگارش را ادامه دهند. کتاب یادشده پیامدی از استقبال دانشجویان پزشکی از شنیدن نمونه‌­های بالینی در کلاس‌­های درس روان‌پزشکی بود. آن کتاب سعی داشت با ویژگی­‌هایی خود را از سایر کتاب­‌های آموزشی متمایز کند: ۱) تأکید بر تشخیص و درمان، ۲) تقدم ذکر مثال بالینی بر شرح بیماری، ۳) رعایت اختصار. این ویژگی­‌ها در کتاب «اورژانس روان‌پزشکی ‏با نمونه‌‌های بالینی» نیز تا حدی نمود یافته است.

تأکید بر «تشخیص و درمان» و صرف­‌نظر کردن از شرح مفصل سایر جنبه‌­های هر بیماری در کتابِ یاد شده، پیش از هر چیز با هدف آشناکردن دانشجویان پزشکی در دورۀ چرخشی یک­ماهۀ روان‌پزشکی با جنبه‌­های بالینی بیماری­‌ها و ارائۀ منبعی مکمل بر کتاب­‌های مفصل مرجع موجود بود. این دورۀ یک‌ماهه با در نظر گرفتن روزهای تعطیل، مناسبت‌های تغییردهندۀ برنامۀ روتین و دسترسی متغیر به اساتید، حتی اگر کیفیت آموزش رضایت­‌بخش باشد و وقت کافی در همین دورۀ کوتاه به آن اختصاص یابد، ممکن است دوره‌­ای قابل قبول برای تربیت پزشکانی آگاه و صاحب صلاحیت مدیریت بیماران روان‌پزشکی نباشد. اختصاص برنامه­‌های آموزشی سنگین و پرحجم در این مدت کوتاه و ارائۀ منابع مفصل که یادگیری آنها نیازمند زمانی بسیار و خارج از توان دانشجویان است و در عین حال، عدم اولویت‌­بندی مطالب آموزشی برای یادگیری آنها کارایی آموزش در دوره‌­های کوتاه بالینی را کم می‌­کند. آموزش جداگانۀ «تشخیص و درمان»، بخشیدن اولویتی به این دو بخش است که به‌­ویژه در انتهای دورۀ کارورزی از دانشجویان انتظار می‌­رود دست­‌کم تسلطی نسبی به آن بیابند. ویژگی کتاب حاضر در رعایت اختصار را نیز می‌­توان به عنوان گامی در راستای اولویت­‌بندی مطالب و در نتیجه، افزایش کارایی مطالب آموزشی در یک دورۀ آموزشی کوتاه­‌مدت لحاظ نمود.

دکتر امیر شعبانی

تقدم ذکر مثال بالینی بر شرح بیماری به آن دلیل در نظر گرفته شد که شیوۀ مرسوم آموزش که عمدتاً به شرح بیماری می‌پردازد، اغلب با دشواری در درک فضای واقعی کار روان‌پزشکی همراه بوده و اصل مطلب آنچنان ملموس نیست.

دکتر سید وحید شریعت

نگارندگان بر این باورند که کتاب «اورژانس روان‌پزشکی با نمونه‌­های بالینی»، هرچند برای دانشجویان پزشکی، پزشکان عمومی و روان­شناسان بالینی قابل استفاده است، نخست به کار دستیاران روان‌پزشکی و روان­پزشکان می‌­آید. باید یادآور شد که این کتاب به ­هیچ عنوان برای پزشک یا روانشناسی که می­‌خواهد نسبت به جنبه‌­های گوناگون هر یک از اختلالات روان‌پزشکی آگاهی کاملی پیدا کند، کافی نخواهد بود. این کتاب را باید مکمل و نه جایگزین کتب مرجع دانست. البته مطالب کتاب حاضر فراتر از کلیات مندرج در کتاب «آموزش روان‌پزشکی با نمونه­‌های بالینی» است و اطلاعات بیشتری در مورد تشخیص و درمان اختلالات روان‌پزشکی در اختیار خواننده می‌­گذارد. در واقع می­‌توان مطالعۀ «آموزش روان‌پزشکی با نمونه­‌های بالینی» را پیش‌­نیاز کتاب حاضر دانست.

صفحه‌­ای از کتاب به ذکر شکل کامل کوتاه‌­نوشت­‌ها اختصاص یافته و در برخورد با هر موردِ کوتاه­‌نوشت در متن کتاب، می­‌توان به این صفحه مراجعه کرد. تعداد نسبتاً زیاد جداول کتاب با هدف جمع‌­بندی مطالب و تسهیل یادگیری در نظر گرفته شده و برای سادگی در دسترسی به هر جدول، فهرستی جداگانه برای نمایش عنوان آنها تهیه شده است. در انتهای کتاب، بخشی به نام «واژه‌­نامه» وجود دارد که معادل انگلیسی واژه‌­های تخصصی یا فرنگی متن کتاب را به ترتیب الفبا نشان می­‌دهد. یادآوری این نکته نیز ضروری است که مطالب این کتاب عموماً در مورد بیماران بزرگسال صادق است.

ناشر، انتشارات کتاب ارجمند (۱۳۹۴) است و نویسندگان کتاب عبارت‌اند از دکتر امیر شعبانی (روان‌پزشک و استاد دانشگاه علوم پزشکی ایران) و دکتر سید وحید شریعت (روان‌پزشک و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی ایران).


Share

پاسخ دهید